علیرضا پورنجفیان، ملیحه صحت، محمدرضا قدرتی، فرانک رختابناک، علیرضا خلدبرین،
دوره ۲، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۰ )
زمینه و هدف: تجویز داروی سلکوکسیب خوراکی قبل از عمل جراحی به منظور پیشگیری از درد پس از آن در مطالعات مختلف به اثبات رسیده است. مطالعات مختلفی نیز در مورد دوز کافی و موثر جهت کنترل درد پس از عمل به انجام رسیده ولی در مورد تجویز تک دوز آن یا تجویز در دوزهای منقسم با مقدار کمتر هنوز اتفاق نظر وجود ندارد. در این مطالعه سعی شده است که اثربخشی زمانهای مختلف تجویز سلکوسیب به صورت پیش دارو در بیماران تحت عمل جراحی شکستگی ساق پا مورد بررسی قرار بگیرد.
مواد و روش: مطالعه حاضر به صورت یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده بر روی۶۰ بیمار با شکستگی ساق که کاندیدای عمل جراحی با بیحسی نخاعی بودند انجام شد.پس از اخذ رضایت، بیماران به صورت تصادفیدر سه گروه تقسیم شدند. گروه اول سلکوکسیب خوراکی با دوز ۴۰۰ میلیگرمی شب قبل از عمل جراحی، گروه دوم سلکوکسیب در دو دوز ۲۰۰ میلیگرمی شب قبل و صبح روز عمل جراحی و گروه سوم (کنترل) هیچ داروئی دریافت نکردند. شدت درد پس از عمل جراحی بر حسب اسکور مشاهدهای درد (VAS)، زمان درخواست مسکن بعد از عمل جراحی و میزان مصرف اپیوییدها ظرف ۲۴ ساعت پس از عمل در سه گروه ثبت و مقایسه شدند. برای مقایسه داده های کیفی و کمی بین سه گروه از آزمونهای کای دو و آنووای یکطرفه استفاده شد.
یافتهها: سه گروه از نظر توزیع سنی، جنسی، طول مدت عمل جراحی اختلاف معنیداری با یکدیگر نداشتند. شدت درد پس از عمل طی ۶ ساعت پیگیری در سه گروه مشابه بوده و به لحاظ آماری اختلاف معنیداری نداشت. متوسط زمان درخواست مسکن از پایان بیحسی نخاعی در گروه سلکوکسیب با دوز ۴۰۰ میلیگرم ۱۲۱±۵/۱۹۶ دقیقه بود که به طور معنیداری بیشتر از گروه سلکوکسیب با دو دوز ۲۰۰ میلیگرم ۶۸±۵/۱۲۷ دقیقه و درگروه کنترل ۴۴±۷/۱۲۲ دقیقه بود (۰۱/۰=p). هر چند میزان دریافت مسکن ظرف ۲۴ ساعت پس از عمل در گروهی که تک دوز ۴۰۰ میلیگرم سلکوکسیب دریافت کرده بوده کمتر از دو گروه دیگر بود ولی به لحاظ آماری این اختلاف معنیدار نبود (۶۶۲/۰=p)
نتیجهگیری: دوز منفرد ۴۰۰ میلیگرمی سلکوکسیب به طور معنیداری زمان درخواست مسکن پس از جراحی شکستگی ساق تحت بیحسی نخاعی را به تعویق می اندازد هر چند در مقایسه با دو دوز ۲۰۰ میلیگرمی تاثیری بر روی شدت درد پس از عمل جراحی ندارد. همچنین دوز ۴۰۰ میلیگرمی تا حدی از میزان مصرف اپیویید در مقایسه با دوز ۲۰۰ میلیگرمی تکرار شده و گروه کنترل میکاهد.