فصلنامه علمی­ پژوهشی بیهوشی و درد

---

زمینه و هدف:

 پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به کمر درد مزمن انجام شده است.

مواد و روش‌ها:

 پژوهش حاضر از نوع مطالعه‌های نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل است. بدین‌منظور، از بین بیماران مبتلا به درد مزمن مراجعه‌کننده به کلینیک‌های درد شهر تهران، تعداد ۱۸ نفر انتخاب و به گونه‌ای تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایشی قرار گرفتند. پرسشنامه کیفیت زندگی (SF ۳۶)، توسط آزمودنی ‌ها قبل و بعد از مداخله تکمیل شد.

یافته‌ها:

 نتایج آزمون یومن- ویتنی حاکی از آن بود که درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) منجر به افزایش کیفیت زندگی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شد.

نتیجه‌گیری:

مطابق با یافته‌های پژوهش، درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR)، منجربه بهبود کیفیت زندگی و به‌کارگیری راهبردهای کنار آمدن با درد در بیماران مبتلا به کمر درد مزمن می‌شود.

---

زمینه و هدف:

درد یکی از عواملی است که حین قطع مصرف یک ماده افیونی یا کاهش در میزان مصرف آن ایجاد می‏شود. هدف از این تحقیق تعیین اثر تمرین ‏ورزشی بر حالت هایپوآلژزی ایجاد شده توسط بتا اندورفین (BEND) در افراد وابسته به مواد مخدر بود.

موادها و روش‌ها: 

این تحقیق از نوع تحقیقات نیمه تجربی با طرح پیش و پس آزمون بود. نمونه آماری تحقیق را ۲۰ آزمودنی وابسته به مواد مخدر تشکیل می‏دادند که در دو گروه تجربی قرار گرفته بودند؛ گروه تجربی اول که علاوه بر مصرف روزانه ۱۰ میلی‏گرم متادون، فعالیت‏ورزشی را تقریباً با شدتی برابر  ۷۰  الی ۷۵ درصد VO۲max به مدت ۲۰ جلسه متداوم تمرینی انجام می‏دادند و گروه تجربی دوم متشکل از افرادی بودند که تنها روزانه ۱۰ میلی‏گرم متادون مصرف می‏کردند. پس از مداخله‏های تحقیقی، سطوح سرمی BEND، هایپوآلژزی ناشی از درد مکانیکی، درد ناشی از کاهش درجه حرارت و افزایش درجه حرارت بررسی شد.

یافته‏ها:

بررسی‏های آماری نشان داد که مقادیر سرمی BEND پس از مداخله تحقیقی در هر دو گروه تجربی به طور معناداری افزایش یافته بود (p<۰۵/۰). در همین راستا، تنها گروه تجربی اول توانسته بود در کلیه تحریکات درد زا، اثر هایپوآلژزی را به طور معناداری بهبود بخشد (p<۰۵/۰).

نتیجه‏گیری:

 احتمالاً روش ترکیبی تمرین ‏ورزشی– مکمل دارویی در کاهش و مدیریت درد افراد وابسته به مواد مخدر نسبت به روش مکمل دارویی (به تنهایی) بهتر عمل می‏کند.

---

زمینه و هدف:

بیماران مبتلا به سرطان به مراقبت تسکینی برای کاهش دردشان نیاز دارند. هدف این مطالعه شناسایی درک پرستاران از مراقبت تسکینی از درد در مبتلایان به سرطان بوده است.

مواد و روش‌ها:

این مطالعه با رویکرد کیفی و با بهره‌گیری از شیوه تحلیل محتوا انجام شده است. مشارکت‌کنندگان شامل ۱۵ پرستار بودند که به روش نمونه‌گیری هدفمند وارد مطالعه شدند و مورد مصاحبه‌های چهره به چهره و نیمه ساختارمند قرار گرفتند. بعد از گردآوری داده‌ها، تمام مصاحبه‌ها پیاده‌سازی شدند و مورد بازنگری قرار گرفتند و طبقات استخراج گردید. در ابتدا شباهت‌های معنایی مورد بازنگری قرار گرفت و زیرطبقات مشخص شدند و سپس در بازنگری مجدد زیرطبقات مرتبط در یک طبقه قرار گرفتند.

یافته‌ها:

به طور کلی طبقات اصلی در تحلیل محتوای مراقبت تسکینی از درد در سرطان شامل تسکین درد جسمی و تسکین درد روانی بودند. تسکین درد جسمی دربردارنده زیرطبقات فراهم‌سازی آمادگی ذهنی و تسکین درد با استفاده از دارو بود و تسکین درد ‌روانی نیز در بردارنده رفتار حمایتی و کاستن از تنش بوده اند.

نتیجه‌گیری:

تحلیل محتوای مراقبت تسکینی از درد در سرطان ، شرایط لازم برای مراقبت تسکینی از درد در سرطان را مطابق درک پرستاران نشان داد.

---

سندرم درد منطقه‌ای پیچیده (CRPS) سندرمی است با درد مداوم ناحیه‌ای از بدن که کاملأ از نظر زمان و شدت بروز درد تناسبی با نوع و شدت ضایعه یا تروما ندارد. از مشخصات مهم این دردها این است که در محدوده عصب‌دهی عصب خاصی قرار ندارند. معمولادر ناحیه دیستال به ضایعه اختلالات حسی­‌حرکتی، سودوموتور، وازوموتور و تروفیک شدت بیشتری دارد^(۱). میزان بروز این سندرم‌ها در خانم‌ها بیشتر از آقایان است^(۲).

در مطالعات اپیدمیولوژیک مختلف نشان داده شده است که این سندرم بیشتر به‌دنبال ترومای جراحی و یا شغلی ایجاد می‌شود و اکثرأ همراه با اختلال خواب، اختلال در انجام کارهای شخصی و احتمال خودکشی می‌باشد^(۳).

  انواع سندرم درد منطقه­ای پیچیده : ۱- سندرم درد منطقه­ای پیچیده نوع ۱ که در گذشته دیستروفی سمپاتیک رفلکسی نامیده میشد، ۲- سندرم درد منطقه­ای پیچیده نوع۲ که در گذشته به آن کوزالژی میگفتند، و ۳- سندرم درد منطقه­ای پیچیده نوع سوم^(۱).

مشخصه اصلی سندرم درد منطقه­ای پیچیده نوع ۱ احساس درد می‌باشد که به‌صورت خودبخودی همراه با هایپرآلژزی و آلودینی خود را نشان می‌دهد^(۴) که همراه تغییرات سودوموتور، وازوموتور و تروفیک می‌باشد، بدون اینکه نشانه‌ای از آسیب عصبی در اندام درگیر وجود داشته باشد. با وجود اینکه پاتوفیزیولوژی این سندرم همچنان مشخص نیست به‌نظر می‌رسد دستگاه عصبی مرکزی و محیطی هر دو درگیر باشند^(۵).

در مطالعات مختلف نشان داده شده است که در بیماران مبتلا به نوع ۱، مکانیسم اصلی دردهای مرتبط با دستگاه سمپاتیک، در ارتباط دوطرفه بین نورون‌های نورآدرنرژیک محیطی و نورون‌های اولیه است، در حالیکه در نوع ۲ نشان داده شده است که علت اصلی آن بدلیل حساسیت بیش از حد گیرنده­های پوستی درد بوده که به‌دنبال آسیب عصبی ایجاد می‌شود.

معیارهای تشخیصی سندرم درد منطقه­ای پیچیده نوع اول ^(۸):

۱-وجود ضایعه آسیب رسان اولیه یا بی‌حرکتی طولانی.

۲-درد، آلودینی، هیپرآلژزی مداوم که شدت آن متناسب با ضایعه اولیه نیست.

۳-وجود ادم، تغییر در خو‌ن‌رسانی پوست و یا تعریق غیرطبیعی در محل درد.

۴-رد سایر علل که موجب ایجاد چنین علائم یا اختلالی شده باشد.

معیارهای تشخیصی سندرم درد منطقه‌ای پیچیده نوع دوم^(۸):

۱-وجود درد مداوم، آلودینی یا هیپرآلژزی به‌دنبال آسیب عصبی که محدود به درماتوم یک عصب خاص نمی‌شود.

۲- وجود ادم، تغییر در خون‌رسانی پوست و یا تعریق غیرطبیعی در محل درد.

۳- رد سایر علل که موجب ایجاد چنین علائم یا اختلالی شده باشد.

تفاوت اصلی نوع ۱ و۲ در وجود آسیب جدی عصبی در نوع دوم می‌باشد در صورتیکه در نوع اول یا آسیب عصبی وجود نداشته یا آسیب عصبی، بسیار مختصر است.

برای تشخیص سندرم درد منطقه ای پیچیده^(۹)

 ۱- بیماران باید حداقل از یک علامت  در هر یک از رده‌های زیر شکایت داشته باشند:

 - علائم حسی: (هایپرستزی)

علائم وازوموتور: (تغییرات دما یا رنگ پوست)

 - علائم سودوموتور: (تعریق غیرطبیعی، ادم)

 - حرکتی: (کاهش دامنه حرکت، ضعف، لرزش)

۲-پزشک باید حداقل یک علامت از بیماری را در دو گروه یا بیشتر، از علایم زیرتشخیص دهد:

- حسی: (آلودینی، هایپرآلژزی)

 - وازوموتور: (تغییرات عینی دمایی یا رنگ پوست )

- سودوموتور: (تغییرات عینی تعریق یا ادم)

 - حرکتی: (کاهش دامنه حرکت به‌صورت عینی)^(۹)

در نوع سوم یا NOS، یا گروهی که جزو گروه‌های اول و دوم نباشند، در واقع این سندرم، قسمتی از معیارهای سندرم درد منطقه‌ای پیچیده را پوشش می‌دهند، اما هیچ تعریف بهتری برای آنها مشخص نشده است^(۱).

درمان‌های سندرم درد منطقه‌ای پیچیده شامل موارد زیر هستند:

۱-درما‌ن‌های دارویی: شامل استفاده از داروهایی هم­چون ضد التهاب‌های غیراستروئیدی، داروهای ضد­افسردگی، داروهای ضد تشنج و حتی مخدرها، بلوک کننده‌های کانال کلسیم، آنتاگونیست‌های کانال NMDA، کلسی­تونین و بی­فسفونات­ها ^(۱۰و۱۱).

۲- درمان‌های غیردارویی: افزایش فعالیت حرکتی به‌صورت گام به گام در اندام درگیر و نیز، فیدبک بینایی از طریق آیینه و انجام حرکات فیزیوتراپی به­عنوان قدم اول درمان توصیه شده است^(۱۲).‌‌

از درمان‌های غیردارویی دیگری هم­چون اکسیژن هایپرباریک در درمان سندرم درد منطقه‌ای پیچیده استفاده شده است که در مطالعات محدودی به‌صورت تصادفی و دوسوکور موجب کاهش درد و ادم بیماران شده است^(۱۳).

۳-درمان‌های مداخله‌گرانه شامل موارد زیر می­باشد:

- بی‌حسی منطقه‌ای داخل وریدی^(۱۴)

- بلوک‌های سمپاتیک^(۱۵)

- تحریک طناب نخاعیSCS^(۱۶)

 

---

  زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثرات روش‌های آب‌درمانی، تن‌آرامی و تمرینات مکنزی در بهبود کمردرد مزمن ورزشکاران بود.

  مواد و روش‌ها: جامعه آماری این پژوهش را ورزشکاران مبتلا به کمردرد مزمن تشکیل می‌دادند که به‌صورت هدفدار نمونه‌ای ۴۰ نفره با میانگین سنی ۶/۳ ± ۲۵/۳۲ سال در رشته‌های دو و میدانی، والیبال، کشتی، بدمینتون و وزنه‌برداری در سطح قهرمانی با سابقه بیش از شش ماه درد انتخاب شدند. آزمودنی‌ها به‌صورت تصادفی به ۴ گروه ۱۰ نفره (آب درمانی، تن آرامی، تمرینات مکنزی و کنترل) تقسیم شدند. پروتکل اجرا شده شامل ۸ هفته تمرین، سه جلسه در هفته و هر جلسه حدود یک ساعت بود. برنامه‌های درمانی شامل آب‌درمانی، تمرینات مکنزی و تن‌آرامی عضلانی پیشرونده بود و ابزار مورد استفاده برای سنجش، پرسشنامه درد مک گیل و پرسشنامه ناتوانی اسوستری بود. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از
نرم افزار SPSS نسخه ۱۷ و روش آماری تی همبسته و آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه (آزمون تعقیبی توکی) انجام شد
( ۰۵/۰ > Ρ ).

  یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که روش‌های مورد مطالعه به‌طور معنی‌داری (۰۵/۰ ˂Ρ ) باعث کاهش درد و بهبود عملکرد نسبت به پیش‌آزمون و گروه کنترل شد اما بین روش‌های مورد مطالعه تفاوت معنی‌داری وجود نداشت و تقریبا میزان اثرگذاری آنها یکسان بود.

  نتیجه‌گیری: روش‌های درمانی استفاده شده در بهبود کمر درد مفید بوده و ضعف و ناتوانی را کاهش می‌بخش ن د و در بین میزان اثرگذاری آنها تفاوت معنی‌دار وجود ندارد.

---

  زمینه و هدف: شناخت و تسکین درد یکی از مهمترین مسئولیت‌های پرستاران است . لذا برای حرکت به‌سمت مراقبت باکیفیت بالاتر در بخش‌های جراحی و ارتقاء عملکرد پرستاران، اطلاعات بیشتری در زمینه وضعیت موجود کنترل درد در بیمارستان‌ها نیاز است. این پژوهش با هدف ارزیابی مدیریت درد پرستاران در مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال۱۳۹۱ انجام گرفت.

  مواد و روش­ها : در این مطالعه مقطعی، نمونه‌گیری به روش آسان، حجم نمونه ۱۰۰ بیمار، پیگیری و ارزیابی درد هر بیمار ۶ ساعت بود. جهت ارزیابی درد از مقیاس دیداری درد استفاده شد. فرم جمع‌آوری اطلاعات شامل مشخصات فردی، جدول ثبت نبض و فشارخون و مقیاس دیداری درد بیمار در شش ساعت متوالی، سوالاتی در رابطه با عملکرد پرستاران که از بیمار پرسیده می‌شد، اطلاعات ثبت شده در برگه دستورات جراح برای مصرف مسکن درصورت نیاز است .

  یافته‌ها: طبق یافته‌های این مطالعه، در مجموع، مدیریت درد پرستاران مناسب نبوده است.

  نتیجه‌گیری : به‌نظر می‌رسد جهت ارتقاء کیفیت کنترل درد در این مرکز درمانی، به پرستاران آموزش دیده و دارای اختیارات کافی در زمینه تجویز مسکن نیاز است .

---

  زمینه و هدف: درد حاد پس از عمل از عوارض شایع اعمال جراحی می‌باشد. به‌دلیل عوارض جانبی تجویز مسکن‌ها و مخدرهای سیستمیک، روش مناسبتر، ایجاد بی‌دردی موضعی و طولانی‌تر با تزریق مقادیر کمتری از داروها است. این مطالعه با هدف مقایسه اثرات افزودن ترامادول به بوپی­واکائین زیر فاشیا با تزریق سیستمیک آن بر درد پس از اعمال جراحی ترمیم فتق انجام شده است.

  مواد و روش‌ها: در این مطالعه یک سوکور تصادفی ۹۰ بیمار کاندید ترمیم فتق اینگوینال در سه گروه، که درگروه اول (بوپی­واکائین و ترامادول) و گروه دوم (بوپی­واکائین و نرمال ­ سالین) در انتهای عمل، زیر فاشیای عضله مایل خارجی تزریق شد و گروه سوم (علاوه بر تزریق بوپی­واکائین و نرمال ­ سالین، ترامادول عضلانی) نیز دریافت نمودند. پس از عمل بیماران از نظر شدت درد، تهوع و استفراغ و نیاز به مسکن مقایسه شدند. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS ۲۰ انجام گرفت.

  یافته‌ها: شدت درد دینامیک در چهار ساعت پس از عمل در گروه یک کمتر از گروه دو بود. همچنین در ۸ ساعت پس از عمل، شدت درد دینامیک و استاتیک در گروه یک کمتر از بقیه بود (۰۰۱/۰= p )از نظر میزان تهوع و استفراغ اختلاف معناداری بین گروه‌های مورد مطالعه مشاهده نشد (۱۱/۰= P ). از نظر نیاز به مسکن و سطح هوشیاری تفاوت معناداری بین سه گروه مشاهده نشد.

  نتیجه‌گیری: افزودن ترامادول به بوپی­واکائین، درد پس از عمل را در جراحی فتق کاهش می‌دهد بدون اینکه با عوارض تهوع، استفراغ و افت هوشیاری همراه شود.

---

  زمینه و هدف: کمردردهای غیراختصاصی ارتباطی مستقیم با کیفیت سطح زندگی، روزهای از کار افتادگی و هزینه­های مربوط به درمان دارند. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط میان دامنه حرکتی و انحنای لوردوتیک ستون فقرات در ناحیه کمری با کمردردهای غیراختصاصی بود.

روش بررسی: ۵۰ نفر از دانشجویان پسر دانشگاه خوارزمی تهران با میانگین سنی ۲۴ سال، وزنی۷۵,۷۲ کیلوگرم، قدی ۱۸۰.۵ سانتی­متر و شاخص توده بدنی (۲۲.۳۳)، بر اساس شدت درد کمر به سه دسته کمردرد خفیف، کمردرد متوسط و کمردرد شدید تقسیم بندی شدند و در این مطالعه شرکت کردند. میزان درد آزمودنی ها با استفاده از پرسشنامه ناتوانی و درد اسوستری و برای برخی از ویژگی­های آنتروپومتریکی از دستگاه بادی کامپوزیشن آنالایزر و از وسایل آنتروپومتریکی برای اندازه­گیری مشخصات ناحیه ستون فقرات کمری و اندام تحتانی از قبیل طول اندام تحتانی و اندازه پهنای لگن، و برای ارزیابی دامنه حرکتی کمر و زاویه گودی کمر آزمودنی ها، از دستگاه اسپاینال موس استفاده شد.

یافته­ها: نتایج آزمون­های آماری نشان داد که بین ویژگی­های فردی و آنتروپومتری آزمودنی­ها با میزان درد کمر رابطه معنی­داری وجود ندارد ( p<۰,۰۵ ). با استناد به اندازه­گیری­های مربوط به میزان لوردوز کمری و دامنه حرکتی کمری، بین متغیر زاویه لوردوز کمری و میزان درد رابطه معنی­داری وجود ندارد ( p>۰.۰۵ ). از طرفی دیگر مشاهده گردید که بین متغیر دامنه حرکتی کمر و میزان درد همبستگی منفی معنی­داری وجود دارد ( p<۰.۰۵ ).

نتیجه­گیری: با توجه به یافته­های تحقیق، به نظر می­رسد که کاهش دامنه حرکتی ورزشکاران در ناحیه کمری، خطر ابتلا به کمردرد را افزایش می­دهد.

---

  زمینه و هدف: از مشکلات عمده عمل جراحی تونسیلکتومی و آدنوتونسیلکتومی در اطفال، درد بعد از عمل است. تخفیف شدت درد قبل از عمل تونسیلکتومی می‌تواند از طریق استفاده موضعی بی‌حس کننده به ناحیه اطراف لوزه صورت گیرد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر تجویز ترامادول به­صورت پری­تونسیلار بر روی کاهش درد پس از عمل جراحی تونسیلکتومی است.

  مواد و روش­ها: این مطالعه به­صورت کارآزمایی بالینی دو سو ‌کور بر روی ۷۲ بیمار کاندید تونسیلکتومی و یا آدنوتونسیلکتومی انجام گردید. بیماران به­صورت تصادفی به ۲ گروه مساوی تقسیم شدند. پس از القای بیهوشی به یک روش ثابت و بعد از تونسیلکتومی/آدنوتونسیلکتومی، برای گروه مورد، گاز کوچک آغشته به ترامادول ۲ میلی­گرم به­ازای هر کیلوگرم، که با نرمال سالین به ۱۰ میلی­لیتر رسانده شد و برای گروه شاهد، گاز کوچک آغشته به ۱۰ میلی­لیتر نرمال سالین برای ۵ دقیقه در حفره هر دو لوزه گذاشته شد. سپس بیماران دو گروه از نظر کاهش درد پس از عمل با مقیاس سنجش درد با مقیاس دیداری وانگ­بیکر با یکدیگر مقایسه شدند.

 یافته­ها: نمره درد در تمام فواصل سنجیده شده از پایان بیهوشی به­صورت قابل ملاحظه‌ای در گروه ترامادول کمتر از گروه شاهد بود

(میانگین نمره درد ۴/۰±۵/۱ در مقابل ۴/۰±۴/۲ با ۰۰۱/۰> P ). بروز عوارض جانبی در دو گروه تفاوت معنی­دار آماری نداشت.

 نتیجه‌گیری: تجویز ترامادول پری­تونسیلار روشی ایمن است که با ایجاد بی‌دردی مناسب در اطفال تحت عمل جراحی تونسیلکتومی/آدنوتونسیلکتومی، بی­دردی مناسبی ایجاد می­کند و تجویز آن پیشنهاد می‌گردد.

---

 زمینه و هدف: معمولأ برای کنترل درد بعد از عمل بیمارانی که تحت جراحی­های شکمی قرار می­گیرند از بلوک اپی­دورال استفاده می­شود. اما وقتی بلوک اپی­دورال ممنوعیت داشته باشد، می­توان از روش­های بی­دردی موضعی مختلفی در ترکیب با بی­دردی سیستمیک بهره برد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر بلوک پاراورتبرال در بیمارانی است که تحت جراحی­های پایین شکم قرار می­گیرند.

 مواد و روش­ها : چهل بیماری که تحت جراحی­های پایین شکم قرار گرفتند به­طور تصادفی به دو گروه بیست نفره تقسیم شدند. در گروه اول بیماران تحت هدایت سونوگرافی بلوک تک تزریقه پاراورتبرال در هر طرف، با بوپیواکایین قرارگرفتند ولی برای گروه دوم هیچ بلوکی انجام نشد. سپس برای هر دو گروه پمپ بی­دردی وریدی ( PCIA ) با ترکیب فنتانیل و پاراستامول تعبیه شد. نمره دیداری درد بیماران در ساعات اول، ششم و بیست و چهارم بعد از عمل، تعداد کل درخواست داروی مسکن در طی بیست وچهار ساعت بعد از عمل، مقدار کلی مسکن دریافتی و عوارض احتمالی ارزیابی شد .

یافته­ها: نمره درد یکساعت بعد از بلوک در گروه اول به طرز معنی­داری پایین­تر بود(۰۵/۰> P ) اما نمره درد بلافاصله بعد از انجام بلوک (زمان صفر) و در ساعات ۶ و ۲۴ تفاوت معنی­داری نداشت (۰۵/۰< P )، میزان مقدار یکجا و متعاقب آن میزان مقدار مصرفی داروهای مسکن در ۲۴ ساعت به­طور معنی­داری در گروه پاراورتبرال کمتر بود (۰۵/۰> P ) زمان اولین درخواست مسکن در گروه پاراورتبرال به­طور معناداری طولانی­ترشده بود(۰۵/۰> P ) .

نتیجه­گیری: بلوک پاراورتبرال به­عنوان یک بلوک موثر و کمک کننده در بی­دردی بعد از عمل بیمارانی می­باشد که تحت جراحی­های ناحیه تحتانی شکم قرار گرفته­اند، و ما برطبق نتایجی که به­دست آوردیم بکار بردن این تکنیک را در دوره بعد از عمل جهت بی­دردی توصیه می­کنیم .

---

زمینه و هدف: با توجه به اهمّیت بررسی درد مزمن در سالمندان، دسترسی به ابزاری دقیق جهت بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان برای مدیریت درد مزمن، ضروری است. بدین جهت، این مطالعه با هدف طرّاحی و روانسنجی ابزاری جهت بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه ترکیبی است که به منظور طرّاحی و روانسنجی ابزاری جهت بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان، در طی ۳ مرحله انجام گرفت. در مرحله اوّل با استفاده از روش نظریه مبنایی مفهوم پذیرش درد مزمن در سالمندان بر اساس نظرات ۳۰ سالمند مبتلا به درد مزمن، ۳ نفر از همراهان آنها و ۲۹ نفر از اعضاء گروه درمانی که بر اساس نمونه گیری هدفمند و نظری در مطالعه شرکت نموده بودند، تببین گردید. در مرحله دوّم، عبارات پرسشنامه با استفاده از نتایج بخش کیفی مطالعه، همچنین بررسی متون معتبر و مرتبط با موضوع پژوهش، تدوین گردید، و در مرحله سوّم نیزکه یک مطالعه روش شناختی است ویژگی های روانسنجی پرسشنامه با استفاده از روائی های صوری، محتوا، و سازه، همچنین پایایی همسانی درونی و ثبات، تعیین گردید. یافته ها: در طی مرحله اوّل پژوهش، مفهوم پذیرش درد مزمن در سالمندان تببین گردید. بر اساس نظرات شرکت کنندگان در بخش کیفی این مطالعه، پذیرش درد به معنی باور داشتن درد، محدودیت ها و ناتوانی های ناشی از آن بوده که به فرد در جهت تلاش برای کنترل درد، کمک می نماید. در مرحله دوّم عبارات اولیه ابزار که شامل ۳۸ عبارت بود، تدوین گردید در طی مرحله سوّم این پژوهش، به ترتیب روائی صوری و محتوا به صورت کیفی وکمّی (میانگین های نسبت اعتبار محتوا =۹۴/۰و شاخص اعتبار محتوا =۹۲/۰)، انجام شد. در ادامه روایی سازه بوسیله تحلیل عاملی اکتشافی بررسی شد که عبارات ابزار به ۷ عدد کاهش پیدا نمود و دو عامل برای عبارات ابزار حاصل گردید که به ترتیب در عامل اوّل (آگاهی در مورد درد) شامل۲ عبارات و عامل دوّم (تلاش برای کاهش درد) دارای ۵ عبارت، قرار گرفتند. در پایان نیز، پایایی آن نیز با استفاده از روش های همسانی درونی (۸۳/۰&alpha;=) و ثبات از طریق آزمون مجدد (۸۵/۰) تعیین گردید. نتیجه گیری: با توجه به طرّاحی، روائی و پایایی مناسب ابزار بررسی پذیرش درد مزمن در سالمندان، استفاده از آن به منظور بررسی پذیرش درد مزمن و مدیریت مؤثر درد مزمن در سالمندان، برای اعضاء گروه درمانی و پژوهشگران پیشنهاد می گردد.

---

زمینه و هدف : سالانه به دلیل عواملی از قبیل بیماری، تروما و نواقص مادرزادی حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ میلیون قطع عضو در کل جهان صورت می گیرد، که از این تعداد به طور تقریبی ۸۵ درصد آنها مربوط به اندام تحتانی می باشد. وجود درد اندام خیالی برای افرادی با قطع عضو یک مشکل عمده است و برای افرادی که نیازمند درمان هستند، چالش های درمانی را می طلبد. مطالعه حاضر با هدف پیگیری ۱۸ ماهه اثر بخشی حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد بر درد عضو خیالی بیماران مبتلا به قطع عضو صورت گرفت. مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک پژوهش نیمه تجربی می باشد. ۴۰ بیمار مبتلا به قطع عضو، که از درد عضو خیالی رنج می بردند و مدت های طولانی تحت درمان دارویی بودند، به صورت نمونه گیری در دسترس(۱۳۹۱تا ۱۳۹۳) انتخاب شده و به طور تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. روش درمانی حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد برای هر بیمار بطور جداگانه در ۱۲ جلسه یک ساعته در طی یک ماه اجرا شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه اطلاعات دموگرافبک و مقیاس رتبه بندی درد استفاده شد. داده های گردآوری شده درد عضو خیالی در قبل از مداخله، بعد از مداخله و ۱۸ ماه پیگیری با استفاده از آمار توصیفی، و آزمون اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین درد عضو خیالی در قبل از مداخله، بعد و ۱۸ ماه پیگیری به ترتیب ۰۸/۱±۱۵/۷، ۲۳/۱±۴۰/۳ و ۰۱/۱±۷۵/۱ بود، که با استفاده از آزمون اندازه گیری مکرر اختلاف معنی داری را نشان داد(۰۰۱/۰P<). نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که اثر بخشی روش حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد در درمان درد عضو خیالی در ۱۸ ماه پیگیری بادوام بوده است . بنابراین توصیه می شود که از این روش به عنوان یک روش درمانی و مکمل برای درد عضو خیالی بیماران مبتلا به قطع عضو استفاده شود. 

---

اهداف: درد مزمن رادیکولر معمولا به طور موقت با انجام تزریق استروئید به روش ترانس فورامینال بهبود می یابد؛ هدف ما در این مطالعه ارزیابی اثر تزریق داروی دکسمدتومیدین به روش ترانس فورامینال در مقایسه با استروئید در بهبود بیماران مبتلا به دردهای مزمن رادیکولر کمری بود. مواد و روشها: بیماران دارای حداقل ٣ ماه کمردرد ودرد اندام تحتانی بدلیل بیرون زدگی دیسک کمری، به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم می شدند تا تحت انجام تزریق به روش ترانس فورامینال با داروی بوپیواکائین ٠.٢ ٪ همراه با ١میکروگرم به ازای هر کیلوگرم دکسمدتومیدین و یا ٢٠ میلی گرم تریامسینولون قرار بگیرند. بیماران، افراد انجام دهنده بلوک، و افراد ارزیابی کننده اثر این تزریق از نوع داروها بی اطلاع بودند. نمره درد بیماران و نیز بهبود عملکرد آنها بر اساس به ترتیب معیار انالوگ بصری درد و نمره ناتوانی آسوستری بلافاصله پس از بلوک و ٢ هفته، ٤ هفته، و ٦ ماه بعد ارزیابی شد. البته پارامترهای دیگری مانند ویتامین دی سرم، میزان قند خون ناشتا، و دانسیتومتری استخوان نیز قبل و بعد از بلوک به فواصل زمانی مشخص اندازه گیری شد. یافته ها: ٢٢ بیمار انتخاب و وارد مطالعه شدند؛ ١١ نفر در گروه دکسمدتومیدین و ١١ نفر در گروه تریامسینولون قرار گرفتند. هر دو گروه تغییر قابل توجه در نمره درد خود نسبت به قبل از انجام بلوک داشتند(۰,۰۵p<). در ضمن گروه دکسمدتومیدین بهبودی چشمگیر در کارکرد پس از ٦ ماه نسبت به گروه تریامسینولون در نمره ناتوانی خود نشان دادند (۰۰۷/۰p=) . میزان قند خون ناشتا در گروه ترامسینولون به طرز قابل توجهی نسبت به گروه دیگر افزایش داشت ) ۰۰۷/۰=p) هر چند که نهایتا با توجه به تعداد نمونه های مطالعه، نتیجه این مطالعه قابل گسترش به همه بیماران نیست ومسلما نیاز به تحقیق بیشتری در این زمینه هست.در ضمن بجز موارد محدود واکنشهای جانبی قابل کنترل، عارضه جدی برای بیماران اتفاق نیفتاد. نتیجه گیری: درد رادیکولر بدنبال هرنیاسیون دیسک با انجام تزریق اپیدورال- ترانس فورامینال داروی تریامسینولون و دکسمدتومیدین بهبود یافت. دکسمدتومیدین باعث بهبود کارکرد بیشتر و عوارض کمتری در بیماران شد؛ با این وجود مطالعات بیشتر در آینده مشخص میکنند که آیا دکسمدتومیدین برتری نسبت به استروئید ها دارد و آیا میتواند در افراد دارای ریسک عوارض ناشی از استروئید، جایگزین مناسبی باشد.

---

زمینه و هدف: رفلکسولوژی از روش‌های جدید درمانی برای اختلالات اسکلتی – عضلانی بخصوص کمردرد به حساب می‌آید.برای دسیابی به نتایج قطعی تر در این زمینه تأثیرات این روش بر درمان کمردرد و همچنین پیگیری علائم بیماران به بررسی اثرات شش هفته کینزیوتیپ و همچنین ۴ ماه پیگیری بر میزان درد و ناتوانی مردان مبتلا به کمردرد مزمن غیراختصاصی پرداخته شد. مواد و روش ها: در این پژوهش نیمه تجربی ۲۴ بیمار مبتلا به کمردرد مزمن غیر اختصاصی به مدت شش هفته تحت درمان با وسیله رفلکسولوژی کف پا زیر نظر درمانگر ورزشی قرار گرفتند. میزان درد با استفاده از مقیاس عینی درد و میزان ناتوانی عملکردی با استفاده از پرسشنامه استاندارد اوسستری قبل، بعد و چهار ماه بعد از انجام مداخله اندازه‌گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون های تی مستقل در سطح معنی‌داری (۰۵/۰> P) آنالیز شدند. یافته ها: نتایج نشان دهنده کاهش معنی دار درد و ناتوانی عملکردی در بیماران مبتلا به کمردرد مزمن غیر اختصاصی بلافاصله بعد از شش هفته رفلکسولوژی کف پا بود(۰۰۱/۰p<). همچنین نتایج بدست آمده از چهار ماه پیگیری بیماران نشان دهنده عدم بهبود معناداری در درد و ناتوانی عملکردی بیماران نسبت به پیش آزمون بود(۰۵/۰ P>). نتیجه گیری: رفلکسولوژی کف پا می‌تواند در توانبخشی بیماران مبتلا به کمردرد مزمن غیراختصاصی اثرات موقتی و کوتاه مدت داشته باشد به طوری که بعد از چهار ماه پیگیری دوباره علائم درد و ناتوانی عملکردی در بیماران مشاهده شد.

---

چکیده

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین معضلات پزشکی در تمام جهان، دردهای مزمن است که هر سال میلیون‌ها نفر گرفتار آن می شوند و درمان مناسبی هم به آنها ارائه نمی شود. پژوهشها بیانگر این است که یکی از پیامدهای درد مزمن، واکنش‌های عاطفی مثل اضطراب و پرخاشگری است که به خاطر اثرات درازمدت درد به وجود می‌آیند. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی بر اضطراب و پرخاشگری زنان مبتلا به درد مزمن است.

مواد و روش ها: این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. در این پژوهش،     ۴۰  زن مبتلا به درد مزمن عضلانی اسکلتی به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و ۱۸ نفر با نمرات بالایی در آزمون اضطراب و پرخاشگری مشخص شدند. سپس به‌ شیوه تصادفی در دو گروه آزمایشی (۹ نفر) و کنترل (۹ نفر) قرار گرفتند. ابتدا هر دو گروه آزمون های DASS-۲۱، پرخاشگری، مقیاس چند وجهی درد را تکمیل نمودند. سپس گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه تحت درمان قرار داشت و مجدداً آزمون ها اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد.

یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که بین اضطراب (۰۵/۰ p<) و پرخاشگری (۰۵/۰ p<) گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد.

نتیجه گیری: نتایج حاکی از این بود که گروه درمانی شناختی می تواند اضطراب و پرخاشگری زنان مبتلا به درد مزمن را کاهش دهد.

---

زمینه و هدف: شکی نیست که بیماران مبت ال به کمردرد نسبت به افراد سالم، از بد نشان ب هنحو متفاوتی استفاده م یکنند. هدف این مطالعه مروری بررسی خصوصیات بیومکانیکی است که ممکن است در ورزشکاران مبت ال به کمردرد مشاهده شود. مواد و رو شها: روش جستجو در این مطالعه شامل جستجو در پایگاه داده پاب مد بود. یافت هها: از ۴۶۱ مطالع های که به در ابتدا در پایگاه داد ههای پاب مد یافت شد، ۲۸ مطالعه واجد شرایط شرکت در مطالعه بودند که اغلب آ نها از نوع مطالعات مقطعی بود هاند. مطالعات نشان دادند که شاخ صهای بیومکانیکی در تنه، فقرات کمری، لگن و اندام تحتانی در ورزشکاران مبت ال به کمردرد متفاوت است. ب هع الوه تناق ضهایی هم در نتایج قابل مشاهده است. نتیج هگیری: در ورزشکاران مبت ال به کمردرد تغییرات خصوصیات بیومکانیکی در حین اجرای فعالی تهای ویژه ورزشی و فعالی تهای غیروابسته به ورزش قابل مشاهده است. به مطالعات آیند هنگر بزر گتر و بیشتری نیاز است که عوامل غیرمکانیکی موثر بر نتایج را را کنترل کرده باشد تا بتوان ارتباط بین کمردرد و تغییرت خصوصیات بیومکانیکی را تعیین نمود.

---

---

چکیده:

زمینه و هدف: درمان درد سرطانی یک مشکل عمده برای پرسنل بهداشتی درمانی است. یکی از مهمترین جنبه­های درد سرطانی، ارایه مراقبت­های تسکین بخش به بیماران است. امروزه مطالعات مختلفی اثربخش بودن پچ پوستی فنتانیل را نشان داده­اند. پچ پوستی فنتانیل ممکن است با عوارض ذیل همراه باشد: خواب­آلودگی، گیجی، خارش، مشکلات تنفسی شدید و تهدید کننده حیات و اسهال. این عوارض عمدتا در ۷۲ ساعت اول و هر زمانی که دوز دارو افزایش پیدا کند دیده می­شوند.

معرفی بیمار: در این مقاله ما به معرفی سه بیمار می­پردازیم که دچار اسهال شدید متعاقب مصرف پچ فنتانیل پوستی شدند و این در حالی است که هیچ کدام از عوارض شایع مرتبط با دارو در ۷۲ ساعت اول دیده نشدند.

---

مقدمه: امروزه از داروهای مختلفی جهت درمان و پروفیلاکسی سردرد میگرنی استفاده می­شود که هر یک اثربخشی و عوارض خاص خود را دارا می­باشند. در کنار داروهای شیمیایی، برخی از مطالعات استفاده همزمان از داروهای گیاهی را نیز پیشنهاد نموده­اند. از جمله این گیاهان نعناع فلفلی میباشد که از دیرباز در درمان برخی از بیماریها ازجمله کنترل سردرد مورد استفاده قرار گرفته است . در این مطالعه ما به  بررسی تاثیر عصاره نعناع فلفلی (menthol) بر روی سردردهای میگرنی پراخته ایم.

مواد و روش­ها: این مطالعه به صورت یک کارآزمایی بالینی تصادفی در مراکز کلینیک درد صدف، بیمارستان پارس تهران و بیمارستان امیرالمومنین تهران انجام شد. طی این مطالعه به ۴۰ نفر از بیماران مبتلا به میگرن، با سن بین ۱۸ تا ۶۵ سال که به علت داشتن ۲ تا ۸ حمله در ماه تحت درمان پیشگیری از حملات میگرن بودند، علاوه بر درمان مذکور عصاره نعناع فلفلی خوراکی ۲% برای مدت ۱ ماه (۵ قطره عصاره نعناع فلفلی خوراکی ۲% بعد از ناهار و شام) داده شد. شدت، مدت و دفعات حمله میگرنی در ماه و همچنین علائم همراه میگرن در دو فاز قبل و بعد از استفاده یک ماهه از این عصاره در این بیماران، تعیین و با هم مقایسه گردید.

نتایج و یافته­ ها: طبق نتایج این مطالعه شدت حملات میگرنی بعد از یکماه استفاده از عصاره نعناع فلفلی خوراکی به طور معناداری کاهش پیدا کرد (P-value<۰,۰۵). مدت و دفعات حملات میگرن در بیماران مورد مطالعه در انتهای مطالعه به طور معناداری کاهش پیدا کرد (P-value<۰,۰۵). از بین علائم همراه مربوط به میگرن فتوفوبیا و فنوفوبیا به طور معناداری بهبود پیدا کرد (P-value<۰,۰۵)، در حالی که تغییر معناداری در تهوع و استفراغ در در بیماران مشاهده نشد (P-value>۰,۰۵).

بحث و نتیجه­ گیری: نهایتا این مطالعه نشان داد که عصاره نعناع فلفلی خوراکی به عنوان درمان مکمل در رژیم دارویی پروفیلاکسی میگرن می­تواند به طور معناداری شدت، مدت و دفعات حملات میگرن را کاهش دهد و فنوفوبیا و فتوفوبیای همراه آن­ را بهبود بخشد.

---

زمینه و هدف: درد احشایی یک احساس ناخوشایند است که درمان آن با داروهای سنتتیک دارای عوارضی همچون وابستگی روانی، زخم­های معدی، دیسکرازی­های­ خونی و مضرات دیگر بوده و تجویز داروهای گیاهی رهیافت مناسبی برای کاهش این عوارض می­باشد. این پژوهش جهت بررسی اثر تسکینی عصاره­­ی هیدروالکلی گیاه ملق ازرق بر درد احشایی است.

روش بررسی: این مطالعه­ی تجربی بر روی ۴۰ موش سوری نر نژاد N-MRI انجام گرفت( g۴ ±۳۶). موش­ها به­صورت تصادفی به گروه­های کنترل، کنترل مثبت (کتوپروفن)، تیمار۱، تیمار۲ و تیمار۳ تقسیم­بندی شدند. گروه­های کنترل و کنترل مثبت به ترتیب سرم­فیزیولوژی و کتوپروفن (mg/kg۲۵) و گروه­های تیمار نیز به ترتیب دزهای ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم از عصاره­ی ملق ازرق را به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. ۱۵دقیقه پس از هر تجویز، موش­ها برای القاء درد احشایی مورد تزریق اسید استیک ۶/۰ % (ml/kg۱۰) قرار گرفته و اثرات ضد­دردی با شمارش تعداد رایت­ها طی ۳۰ دقیقه تعیین گشت. داده­ها با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS و آنالیز واریانس یک­طرفه و تست تکمیلی Tukey در سطح معنی داری ۰۵/۰P< مورد تجزیه و تحلیل واقع شدند.

یافته­ها: عصاره­های ملق ازرق با دزهای ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ میلی­گرم بر کیلوگرم در مقایسه با کنترل منفی کاهش معنی داری درد را نمایان ساختند(۰۵/۰>P) و نسبت به گروه کنترل مثبت فاقد اختلاف معنی دار بودند(۰۵/۰<P).

نتیجه گیری: این پژوهش اثر تسکینی یکسان گیاه ملق ازرق را بر درد احشایی را تایید می­کند ولی نیاز به مطالعات بالینی بیشتری برای یافتن جایگاهی مناسب برای این ترکیب در میان ضد درد­های احشایی می­ باشد.